Benim Güzel Yurdum-3

 “EŞEK HARİF BENİ BIRAKIP GİTTİ”

1967 yılı Haziranında güzel yurdumuzun kıyılarını gezmeye çıkmadan önce İstanbul’da birkaç gün daha kalmakta fayda vardı. O zaman İstanbul şimdiki gibi su yolu değil ki her istediğin zaman gidesin. Gelmişken Beylerbeyi’nde daha önce mektuplaştığım yaşlı Profesör Nedim Yüzak’ı da evinde ziyaret ettim. Boğaz Köprüsü evinin üstünden geçecekti biz o zamanın devrimcileri, halkın büyük çoğunluğu, Anadolu yokluklarla savaşırken bu köprüyü büyük bir israf olarak görüyorduk. Nedim Yüzak da bundan şikâyet etti. Kamulaştırma için verecekleri parada hiç gözü yoktu!

Gene birbirimize ateşli devrim mektupları yazdığımız askerî okul öğrencisi Hasan Şişli’yi okulunda buldum. Sıcak bir kavuşma oldu. Bana yakışıklı bir fotoğrafını imzaladı. Birkaç yıl önce Hasan Şişli’nin edebiyatla uğraştığını ve Antalya’da yaşadığını duydum. Acaba 49 yıl önceki bu mektuplaşma arkadaşını unutmuş mudur?

Beyoğlu'ndan gördüğünüz bu fotoğrafı çektim ve fotoğraflar tab edilince kartın arkasına şunları yazdım: “Beyoğlu’nda Anadolu’da kerpiç evlerde oturanların kanlarıyla kurulmuş bir cadde görülüyor.”

İlk kez İstanbul’da plaja giderek denize girdim. Ayasofya Müzesini de gezdim. Büyükada’ya da gittim ve adayı dolaşan faytonlardan birine bindim. Ne güzel köşkler vardı! İstanbulluları keyfinde gördüm. Ben kimin kızından aşağıydım: Galata Köprüsü altındaki meyhanelerden birinde balık yiyip şarap içtim.

(Geçenlerde Fatma abladan o günlerde tuttuğu günlüğünü rica ettim. Ben İstanbul’dan ayrıldıktan sonra 11 Haziran 1967 tarihli günlüğüne şunları yazmış:

“Zeki’nin üstünde müthiş bir bencillik var bu günlerde. Gittiği yerlere beni götürmüyor beyefendi. Biliyorum neden. 500 liram var demiştim evden çıkarken. Beni İzmir’e, Manisa’ya götürecek olan herifi İstanbul’da kaybettim daha şimdiden. Ne olacak koskoca eşek, parayla her şeyi değişir. Yük olacağımı sandı. Halbuki beş kuruşunu harcar mıyım ben onun? Beni burada ihmal ettiği için utandırdı.”

Sevgili ablacığım ne söylese haklı. Fakat bu onu İstanbul’da bırakıp geziye tek başına çıkma kararında rol oynayan bütçemiz olamazdı. Ben o tarihlerde bir genç kızla uzun süreliğine bir geziye çıkmanın zorluğunu düşünmüş “Bir abam var atarım, nerde olsam yatarım” deyiminin anlamına uygun olarak hareket etmiştim. Onun tarizleri beni hiç incitmez. Annemin fırlattığı terlikler de hiç canımı acıtmazdı…)

-İstikamet Bursa-

BURSA’DA ESKİ BİR CAMİ AVLUSU…

13 Haziran 1967 Pazar günü Fatma’yı İstanbul’da bırakıp tek başıma Marmara ve Ege gezisine çıktım. Atatürk’ün köşkünün de bulunduğu Yalova Kaplıcalarını gördüm. Akşam, Yalova sahildeki bir lokantaya oturdum. Işıkların parıltısı ve tatlı bir rüzgâr altında oradakilerin yaptığı gibi rakı içtim. (İnsan yaşadığı yere benzer!)

14 Haziran 1967 Pazartesi günü Bursa’daydım. Kültür Parkı’nda yemek yedim. Telesiye ile Uludağ’a çıkarken fotoğraf makinemle iki özçekim yaptım. Uludağ’ın tepesinde yemek yenebilecek, çay içilebilecek yerler vardı. Uzakta oteller bölgesi görünüyordu. Böyle kocaman bir yerdi Uludağ!

Yeşil Türbe’deki sükûnu dinleyerek Ahmet Hamdi Tanpınar’ı andım. Gözlerimi kapayarak onun Bursa’da Zaman şiirinde hissettiklerini hissetmeye çalıştım

Bursa'da bir eski cami avlusu,
Küçük şadırvanda şakırdayan su;
Orhan zamanından kalma bir duvar...
Onunla bir yaşta ihtiyar çınar
Eliyor dört yana sakin bir günü.
Bir rüyadan arta kalmanın hüznü
İçinde gülüyor bana derinden.
Yüzlerce çeşmenin serinliğinden
Ovanın yeşili göğün mavisi
Ve mimarîlerin en ilâhisi.

Süleyman Çelebi, Osman ve Orhan Bey’'in türbeleri, Karagöz-Hacivat’ı gezdim. “Bursalı Havlucu Recep’i düşündüm. Hani sana, bana, düşünen bütün insanlara düşman olanların düşman olduğu Havlucu Recep’i.

15 Haziran 1967: “Zeytin ve deniz ülkesi” 7.800 nüfuslu Erdek’te bir gün bir gece kaldım. Erdek’in sol yanı iyice kayalık. Korsanların kıyıda binlerce yıl önce sığındıkları mağaraları ürpererek dolaştım. Erdek’in uzaktan görünüşü ile mağaralardan vahşi bir fotoğraf çektim… Giysilerimi kıyıda bırakarak suların cam gibi olduğu dimdik kıyıda denize girdim. (22 Ocak 2016)

-İstikamet Gönen-